De geschiedenis van Halloween
Halloween heeft rijke geschiedenis. Het mag worden beschouwd als één van de oudste feestdagen tot op heden, met wortels die duizenden jaren teruggaan. Eigenlijk is Halloween een combinatie van 3 feestelijkheden: ‘Samhain’ (Kelten), ‘Pomona’ (Romeinen) en ‘Allerheiligen & Allerzielen’ (Christendom), die elk doorheen de eeuwen heen hun stempel hebben gedrukt op dit winterfeest.
1. De Keltische invloed
De Kelten vierden hun nieuwjaar, dat Samhain werd genoemd, op 1 november. Dit feest markeerde het einde van het seizoen van de zon en het begin van het donkere en koude seizoen. De Keltische nieuwjaarsavond begon op het moment dat het nieuwe jaar aanving met de donkere fasen van het jaar.
Samhain was de laatste oogstperiode van het jaar en alle gewassen moesten geoogst worden. Tijdens het oogstfeest werden vuren aangelegd in het dorp en meestal een stropop verbrand, die vooral in de lente- en zomerfeesten een rol speelde.
Samhain was ook de tijd van de dood. Dieren werden geslacht en het was een tijd waarin veel oudere stamgenoten aan de dood bezweken omdat de koude zijn intrede deed. Zo evolueerde Samhain langzaam tot een dodenfeest. Eigenlijk begon Samhain als een jacht- en oogstfeest, maar geleidelijk aan kwam er de herinnering bij aan diegenen die hen gedurende de 12 laatste maanden verlaten hadden.
De Kelten waren er heilig van overtuigd dat de grenzen tussen de wereld van de mens en de 'Andere Wereld' op die bewuste nacht geopend werden, zodat allerhande geesten op aarde konden ronddolen. Hierdoor waren de Kelten er van overtuigd dat de doden op die nacht naar de aarde terugkeerden.
De doden zouden vernieling en rotzooi komen veroorzaken onder de levenden omdat zij jaloers waren op hen en daarom grappen probeerden uit te halen. Ook konden de doden verschillende vormen aannemen. Het waren alleen de slechte geesten die de gedaante van een dier, de slechtsten die van een kat, toebedeeld kregen en voor de nodige angst en kwelling onder de levenden zorgden.
Verkleden en vermommen hoorde ook tot de mogelijkheden. De levende hoopte zo dat de doden dachten dat hij/zij één van hen was. Vermomd nam men deel aan een soort van dwaaltocht. Men trok naar de rand van het dorp om de kwelgeesten buiten het dorp te houden.
Andere overledenen wachtte een heel wat aangenamere thuiskomst. Er werden voor hen in elk huis en elke kamer kaarsen gezet om hen naar hun vroegere woonst te leiden. Er werd een plaats aan tafel of bij het vuur voorzien. Als voedsel werden vooral zoetheden en cakes geserveerd, terwijl wijn hun dorst moest lessen.
2. De Romeinen invloed
Voor de Romeinen was de periode rond 1 november, net zoals bij de Kelten, erg belangrijk. Ze hielden dan een oogstfeest, gewijd aan de godin Pomona. Het feest van Samhain nam deels een nieuwe wending toen de Romeinen, in de eerste eeuw na Christus, het land van de Kelten veroverden en bezetten. Zij introduceerden er namelijk hun feest ‘Pomona’.
Het resultaat was dat de tradities en rituelen van twee verschillende culturen samenvloeiden, werden gewijzigd en versmolten, waardoor er een gezamenlijk herfstfeest ontstond. Het eigenlijk concept van Samhain bleef wel ongeveer behouden, maar onderinvloed van de Romeinen werd er heel wat zoet fruit gegeten.
Appels waren het gewijde fruit van Pomona. In streken van het Romeinse rijk ontstond met Samhain dan ook al vlug de gewoonte om fruit te eten en weg te geven, uiteraard voornamelijk appels. Het lijdt geen twijfel dat allerhande spelletjes met betrekking tot waarzeggerij, zoals het bijten naar appels, die nu nog met het huidige Halloween verbonden zijn, tot Pomona terug te brengen zijn.
3. De Christelijke invloed
Het Christelijk feest van Allerheiligen en ook Allerzielen is een loutere kerstening van het Keltische Samhain.
In de 3de en 4de eeuw nam de Kerk enorm in ledenaantal toe. Men probeerde de grote massa, de toenmalige heidenen, te bekeren. Wanneer bleek dat dit niet zo eenvoudig was als gedacht, gooide men het over een andere boeg. Het bestaande feest van Samhain werd behouden, maar werd gevierd in naam van de Kerk. Dat gebeurde niet zonder slag of stoot.
De snelle verspreiding en impact van het Christendom deden de mensen hun gewoontes zomaar niet vergeten. Zij bleven op de vooravond van Allerheiligen, Samhain en Pomona gedenken. Dat had ook wel een sinister gevolg. Er groeide argwaan tegen de Kerk, die geleidelijk aan reageerde en stelde dat de goden, godinnen en andere spirituele krachten van de traditionele religies duivelse misleidingen waren, dat de spirituele praktijken van de Kelten wel echt waren, maar dat het toch manifestaties van de duivel bleven.
Later in de Middeleeuwen werd dit nog versterkt door Samhain te associëren met heksen, zwarte katten, boze geesten en vleermuizen.
Vandaag de dag wordt Halloween op 31 oktober gevierd met zoetigheden, pompoenen (cf. Pomona), zwarte katten, magie, kwade geesten (cf. Samhain), spoken, skeletten en doodskoppen (cf. Allerheiligen). Het is een feest waarbij kleine kinderen als spoken worden verkleed en met uitgesneden pompoenen als lantaarns langs de huizen gaan en vragen om een traktatie of dreigen met een grap (Trick or treat). Ook is er een stijgende belangstelling voor de aankleding en versiering van feest en feestgangers waarneembaar die haar inspiratie vindt in zo groot mogelijke griezeligheid. Hoe griezeliger, hoe beter!
Voor meer info over Halloween klik hier:
http://users.telenet.be/HappyHalloween
1. De Keltische invloed
De Kelten vierden hun nieuwjaar, dat Samhain werd genoemd, op 1 november. Dit feest markeerde het einde van het seizoen van de zon en het begin van het donkere en koude seizoen. De Keltische nieuwjaarsavond begon op het moment dat het nieuwe jaar aanving met de donkere fasen van het jaar.
Samhain was de laatste oogstperiode van het jaar en alle gewassen moesten geoogst worden. Tijdens het oogstfeest werden vuren aangelegd in het dorp en meestal een stropop verbrand, die vooral in de lente- en zomerfeesten een rol speelde.
Samhain was ook de tijd van de dood. Dieren werden geslacht en het was een tijd waarin veel oudere stamgenoten aan de dood bezweken omdat de koude zijn intrede deed. Zo evolueerde Samhain langzaam tot een dodenfeest. Eigenlijk begon Samhain als een jacht- en oogstfeest, maar geleidelijk aan kwam er de herinnering bij aan diegenen die hen gedurende de 12 laatste maanden verlaten hadden.
De Kelten waren er heilig van overtuigd dat de grenzen tussen de wereld van de mens en de 'Andere Wereld' op die bewuste nacht geopend werden, zodat allerhande geesten op aarde konden ronddolen. Hierdoor waren de Kelten er van overtuigd dat de doden op die nacht naar de aarde terugkeerden.
De doden zouden vernieling en rotzooi komen veroorzaken onder de levenden omdat zij jaloers waren op hen en daarom grappen probeerden uit te halen. Ook konden de doden verschillende vormen aannemen. Het waren alleen de slechte geesten die de gedaante van een dier, de slechtsten die van een kat, toebedeeld kregen en voor de nodige angst en kwelling onder de levenden zorgden.
Verkleden en vermommen hoorde ook tot de mogelijkheden. De levende hoopte zo dat de doden dachten dat hij/zij één van hen was. Vermomd nam men deel aan een soort van dwaaltocht. Men trok naar de rand van het dorp om de kwelgeesten buiten het dorp te houden.
Andere overledenen wachtte een heel wat aangenamere thuiskomst. Er werden voor hen in elk huis en elke kamer kaarsen gezet om hen naar hun vroegere woonst te leiden. Er werd een plaats aan tafel of bij het vuur voorzien. Als voedsel werden vooral zoetheden en cakes geserveerd, terwijl wijn hun dorst moest lessen.
2. De Romeinen invloed
Voor de Romeinen was de periode rond 1 november, net zoals bij de Kelten, erg belangrijk. Ze hielden dan een oogstfeest, gewijd aan de godin Pomona. Het feest van Samhain nam deels een nieuwe wending toen de Romeinen, in de eerste eeuw na Christus, het land van de Kelten veroverden en bezetten. Zij introduceerden er namelijk hun feest ‘Pomona’.
Het resultaat was dat de tradities en rituelen van twee verschillende culturen samenvloeiden, werden gewijzigd en versmolten, waardoor er een gezamenlijk herfstfeest ontstond. Het eigenlijk concept van Samhain bleef wel ongeveer behouden, maar onderinvloed van de Romeinen werd er heel wat zoet fruit gegeten.
Appels waren het gewijde fruit van Pomona. In streken van het Romeinse rijk ontstond met Samhain dan ook al vlug de gewoonte om fruit te eten en weg te geven, uiteraard voornamelijk appels. Het lijdt geen twijfel dat allerhande spelletjes met betrekking tot waarzeggerij, zoals het bijten naar appels, die nu nog met het huidige Halloween verbonden zijn, tot Pomona terug te brengen zijn.
3. De Christelijke invloed
Het Christelijk feest van Allerheiligen en ook Allerzielen is een loutere kerstening van het Keltische Samhain.
In de 3de en 4de eeuw nam de Kerk enorm in ledenaantal toe. Men probeerde de grote massa, de toenmalige heidenen, te bekeren. Wanneer bleek dat dit niet zo eenvoudig was als gedacht, gooide men het over een andere boeg. Het bestaande feest van Samhain werd behouden, maar werd gevierd in naam van de Kerk. Dat gebeurde niet zonder slag of stoot.
De snelle verspreiding en impact van het Christendom deden de mensen hun gewoontes zomaar niet vergeten. Zij bleven op de vooravond van Allerheiligen, Samhain en Pomona gedenken. Dat had ook wel een sinister gevolg. Er groeide argwaan tegen de Kerk, die geleidelijk aan reageerde en stelde dat de goden, godinnen en andere spirituele krachten van de traditionele religies duivelse misleidingen waren, dat de spirituele praktijken van de Kelten wel echt waren, maar dat het toch manifestaties van de duivel bleven.
Later in de Middeleeuwen werd dit nog versterkt door Samhain te associëren met heksen, zwarte katten, boze geesten en vleermuizen.
Vandaag de dag wordt Halloween op 31 oktober gevierd met zoetigheden, pompoenen (cf. Pomona), zwarte katten, magie, kwade geesten (cf. Samhain), spoken, skeletten en doodskoppen (cf. Allerheiligen). Het is een feest waarbij kleine kinderen als spoken worden verkleed en met uitgesneden pompoenen als lantaarns langs de huizen gaan en vragen om een traktatie of dreigen met een grap (Trick or treat). Ook is er een stijgende belangstelling voor de aankleding en versiering van feest en feestgangers waarneembaar die haar inspiratie vindt in zo groot mogelijke griezeligheid. Hoe griezeliger, hoe beter!
Voor meer info over Halloween klik hier:
http://users.telenet.be/HappyHalloween
Geen opmerkingen:
Een reactie posten