vrijdag 26 november 2010

Sinterklaas

www.seiza.ro
Wie is Sinterklaas? De grote man met lange witte baard, rode mijter en mantel staat bekend als kindervriend.

Iedereen is er mee opgegroeid en velen vieren dit typische Hollandse volksfeest. Maar hoe oud is de Sint nu eigenlijk en waar kwam hij werkelijk vandaan?

Sint-Nicolaas werd in 270 geboren in Pataras (Klein-Azië). Hij stierf als bisschop Nicolaas van Myra op 6 december 340 in Myra en werd later vanwege zijn vele goede daden heilig verklaard.

In de vierde eeuw na Christus was Sint Nicolaas (in de Nederlandse volksmond "Sinterklaas"; in het engels "Saint Nicholas" of in het duits "Sankt Nikolaus" genoemd) de bisschop van Myra, een plaatsje in het huidige Turkije.

Volgens de legende heeft hij zijn dorp gered van de ondergang door honger. Het verhaal gaat ook dat hij drie overleden kinderen weer tot leven heeft gewekt, en geschenken en bruidschatten aan arme meisjes heeft gegeven.

De legenden vertellen dat hij bijna alles drie keer deed. Hij las drie maal dezelfde teksten voor, hij hief steevast drie maal het glas, hij bediende zich tijdens de maaltijden drie keer en... volgens kwatongen mocht de goedheilige man zelfs drie keer vrijen per nacht, want Sinterklaas komt uit een tijd dat de celibaatsverplichting voor geestelijken nog niet gold.
Deze vreemde voorkeur voor het cijfer drie heeft ongetwijfeld te maken met het feit dat Sinterklaas een groot verdediger van de drievuldigheidsleer was. "Laten we alles doen ter ere van de Vader, van de Zoon en van de
Geest," zijn de enige woorden die van de heilige Nicolaas bewaard bleven.

Sommige bronnen vermelden dat hij overleed op 6 december in het jaar 343. In het jaar 1087 werd zijn stoffelijk overschot naar Bari in Italie verhuisd.
In Bari werd Sint-Nicolaas herbegraven in een speciaal gebouwde kathedraal. Zijn overblijfselen liggen daar tot de dag van vandaag.

Het is niet duidelijk waarom hij, volgens de Nederlandse traditie, uit Spanje komt. Misschien heeft het te maken met het feit dat Sint Nicolaas de beschermheer van de scheepvaarders was. In de 17e eeuw was Holland namelijk bekend om zijn scheepvaart. Misschien dat door het contact met Spaanse scheepvaarders deze traditie is begonnen. Dit kan ook het feit verklaren waarom Sint Nicolaas geholpen wordt door Zwarte Pieten; de Moren overheersten in Spanje gedurende enkele eeuwen rond die tijd. Een andere, meer populaire, verklaring dat de Pieten zwart zijn, is het feit dat zij zich vaak in schoorstenen begeven en dat ze zich daarna niet schoonmaken.

Zijn legendarische geschenken en bruidschatten aan arme meisjes heeft geleid tot de traditie van het geven van kadootjes aan kinderen op de vooravond van zijn sterfdag, dwz op 5 december, nu zijn feestdag.
De helpers van Sint Nicolaas (in Duitsland en Oostenrijk "Knecht Ruprecht" of "Krampus" genoemd) laten de overwinning van het kwaad zien. Samen met zijn Pieten brengt Sint Nicolaas een bezoek aan de kinderen; de stoute kinderen worden gestraft, terwijl de lieve kinderen worden beloond. Het ergste wat je kunt overkomen is meegenomen worden in de zak van Zwarte Piet; dezelfde zak waaruit de lieve kinderen snoepjes (o.a. pepernoten, taai-taai en schuimpjes) en kadootjes krijgen. Een minder grote straf (maar niet te vervelend) is een pak slaag krijgen met de roede.

Waar zijn hulp, Zwarte Piet precies vandaan komt is niet duidelijk. Hier bestaan een aantal verhalen over. Zo zou Piet een wees zijn afkomstig uit Afrika, die na slaaf te zijn geweest als dank voor zijn vrijlating, Sint Nicolaas is blijven helpen. De roe werd vroeger gebruikt voor het schoonmaken van schoorstenen in de bijbehorende zak werd de roet opgeborgen. De aankomst per Stoomboot van uit Spanje. De stoomboot valt misschien af te leiden uit de verhalen dat Sint Nicolaas zeelieden die in nood verkeerden kwam redden. Het feit dat veel havensteden een Sint Nicolaaskerk hebben is hiervan afgeleid.


Sinterklaas wordt voornamelijk in Nederland en België gevierd, maar ook onze landgenoten in het buitenland worden niet vergeten in december


In België wordt het Sinterklaasfeest niet op 5, maar op 6 december gevierd en heeft het feest een religieuzere betekenis dan in Nederland. Er worden ook geen gedichten en surprises gemaakt. Kinderen krijgen alleen speelgoed. Grotere cadeaus krijgen ze met Kerstmis.


In Oost-Europa wordt op 5 december Sint-Nicolaas gevierd. Kinderen poetsen één van hun laarzen op en zetten deze in de vensterbank van hun slaapkamer. Ze laten het raam open om Sinterklaas naar binnen te laten. Elk kind krijgt twee poppetjes: een duiveltje omdat ze soms stout zijn en een Sint-Nicolaaspop omdat ze ook vaak lief zijn.

Zwarte klazen

In sommige landen heeft Sint zeer naaste familieleden aan het werk gezet. Het Duitse Oost-Friesland wordt bezocht door Sunnerklas en Ruprecht, en in Oostenrijk en Rome verschijnen angstaanjagende zwarte Klazen. In Oostenrijk heet hij Krampus, een griezelig heerschap met een bontjas en een duivelsmasker met een lange, rode tong. Krampus heeft een rieten mand bij zich waar hij vroeger stoute kindjes in stopte, nu is de mand alleen nog met snoep gevuld.

In het 'moederland' (Spanje) van Sinterklaas wordt een soortgelijk kinderfeest gevierd met Driekoningen (los tres reyes magos). Hierbij krijgen kinderen cadeautjes als ze lief zijn en steenkool als ze stout zijn.

(Source: http://www.hollandbymail.nl/sinterklaas/sinterklaas.html, http://www.ond.vlaanderen.be/edison/Archief/wat/Evenementen/Feestdagen/Sint/Sint.htm)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten